گزارش خبری بازدید مدیر کل دیوان محاسبات سیستان وبلوچستان از ستاد بحران کرونای دانشگاه علوم پزشکی زاهدان

 فعالیت همزمان دانشگاه علوم پزشکی زاهدان در جبهه ارائه خدمات سلامت به مردم و توسعه زیر ساخت های بهداشت و درمان 

 هر چند در گیر بحران کرونا هستیم ولی مجبوریم تا به سایر بیماری های عفونی منطقه هم توجه کنیم و به طورهمزمان از توسعه زیر ساختهای بهداشت و درمان نیز غافل نیستیم.

رئیس دانشگاه علوم پزشکی زاهدان با اعلام این مطلب گفت: با توجه به ضعف مزمن و تاریخی زیر ساخت های بهداشت و درمان در سیستان  بلوچستان، همچنان در مسیر ساخت، تجهیز و بهره برداری از مراکز جدید ارائه خدمات قدم بر می داریم به طوری که در ۲ سال گذشته ۱۷۰ طرح و پروژه بزرگ عمرانی در دانشگاه افتتاح شده است.

دکتر سید محمد هاشمی شهری که در دیدار با مدیر کلّ دیوان محاسبات سیستان و بلوچستان سخن می گفت بخش های اورژانس جدید و استاندارد در بیمارستان های علی ابن ابی طالب( ع) زاهدان، امام خمینی ( ره) خاش، رازی سراوان و بلوک های زایمانی در سراوان، خاش و زاهدان را از جمله این طرح های کلیدی عنوان کرد و گفت: خوشبختانه بعد از 30 سال از تاسیس دانشگاه توفیق یافتیم تا با تکمیل و راه اندازی ساختمان ستاد مرکزی در سال 1398 برای اولین بار این دانشگاه بزرگ را از این ظرفیت زیر بنائی برخوردار نمائیم.

وی افزود: با تمام اقداماتی که در همه دولت های قبل و در دولت دوازهم صورت گرفته است،  همچنان در شاخص هائی مانند شاخص تخت به جمعیت و شاخص پرستار به تخت بستری از متوسط کشوری عقبیم و این در حالی است که علاوه بر مردم شریف سیستان و بلوچستان برخی از هموطنان ساکن در  مناطق همجوار مانند خراسان جنوبی، کرمان و حتی هرمزگان نیز به دلایل اقتصادی، جغرافیائی  و فرهنگی از خدمات درمانی در استان ما استفاده می کنند.

دکتر هاشمی ارائه مستمر خدمات به افراد فاقد شناسنامه و جمع کثیری از اتباع غیر ایرانی مجاز و غیر مجاز را از دیگر خدمات حوزه بهداشت و درمان سیستان و بلوچستان برشمرد و گفت: این خدمات بر اساس مسائل انسان دوستانه و به رغم تحمیل حجم عظیمی از هزینه های غیر قابل برگشت بر نظام سلامت به این افراد ارائه می شود چرا که معتقدیم سلامت مرز نمی شناسد.  

دکتر هاشمی شهری دستاوردهای بزرگ نظام جمهوری اسلامی در زمینه مدیریت بیماری های بومی منطقه مانند مالاریا، تالاسمی، سل . امثال آن را حاصل تلاش جمعی و شبانه روزی مجموعه کارکنان بهداشت و درمان استان برشمرد و گفت: در صورتی که کوچکترین اهمالی در مراقبت، بیماریابی و درمان هر یک از این بیماری های اتفاق بیافتد با موج گسترده بیماری های عفونی و غیر عفونی مواجه خواهیم شد.

وی بیماری های عفونی نوپدیدی همچون تب دنگی را از دیگر تهدیدات جدّی سلامت در این استان برشمرد و گفت: بیماری کرونا نیز نمونه دیگری از این عفونت های نوپدید محسوب می شود. 

رئیس دانشگاه علوم پزشکی زاهدان در بخش دیگری از سخنان خود رویاروئی و مدیریت بحران های مختلف مرتبط با سلامت را از دیگر اقدامات مستمر این دانشگاه  در خلال سال های اخیر عنوان کرد و گفت: خوشبختانه همکاران ما در حوادثی مانند خروج قطار از ریل و انفجار تروریستی محور خاش به شکلی عمل کردند که با وجود بدحال بودن بسیاری از مجروحان و مصدومان، هیچگونه فوتی و شهادتی در بیمارستان نداشتیم.

دکتر هاشمی شهری با بیان بخشی از اقدامات دانشگاه علوم پزشکی زاهدان در مدیریت بحران های سلامت گفت: متاسفانه  سال 1398 را با بحران سیل شروع کردیم، ۸ ماه ابتدایی سال را با تب کنگو پشت سر گذاشتیم، در  آبان ماه وارد فاز آنفلوآنزا شدیم و سپس به بحران جهانی کرونا رسیدیم.

وی استمرار ترددهای مرزی مجاز و غیر مجاز را از تهدیدات بسیج ملّی مبارزه با کرونا در استان سیستان و بلوچستان برشمرد و گفت: پس از آغاز ترددها میان استان های کشور، در استان سیستان و بلوچستان هم شاهد از سر گیری ورود غیر قانونی اتباع غیر مجازی بودیم که هم جاده ها را به کشتارگاه خود و شهروندان کشورمان تبدیل کرده اند و هم می توانند به عاملی برای انتقال ویروس کرونا تبدیل شوند.

به گفته دکتر هاشمی شهری از ابتدای شروع بحران کرونا  بیش از 20 هزار نفر  از اتباع  غیر مجاز کشور افغانستان و افرادی که خودشان به صورت خود معرف از دیگر نقاط کشور قصد برگشت به افغانستان را داشتند در در اردوگاه الغدیر زاهدان تحت مراقبت ها و ارزیابی های لازم قرار گرفته و سپس به مرز ایران و افغانستان عودت داده شدند.

وی افزود: مشکل اصلی ما با ترددهای غیر مجازی است که عموما از گذرگاه های غیر رسمی صورت می گیرد زیرا در این نوع از ترددها امکان هیچگونه نظارت بهداشتی وجود ندارد. 

به گفته رئیس دانشگاه علوم پزشکی زاهدان از ابتدای شروع بحران تمامی ترددهای ورودی و خروجی از گذرگاه های رسمی و از جمله مرز میرجاوه تحت نظارت های بهداشتیو با لحاظ اصول بهداشت بین الملل (IHR) انجام می شود که به عنوان مثال بیش از ۱۵ هزار نفر از اتباع کشور پاکستان قبل از عبور از مرز میرجاوه مورد ارزیابی قرار گرفته و بعد از دریافت کارت سلامت به کشور خود عزیمت کرده اند.

رئیس دانشگاه علوم پزشکی زاهدان در ادامه به تشریح مجموعه ای از اقدامات انجام شده در زمینه مدیریت بحران کرونا پرداخت و گفت:  ستاد بحران در دانشگاه علوم پزشکی زاهدان به نحوی شکل گرفته است که فعالیت های اجرائی و مدیریتی به شکل تیمی و با لحاظ مسائل کارشناسی انجام می شود.

وی با تشکر از حضور مدیر کلّ محترم دیوان محاسبات در این ستاد  آشنایی مدیران محترم کلّ استان با نحوه فعالیت ستاد بحران کرونا را در همگرایی و افزایش هماهنگی های بین بخشی موثر دانست.

دکتر هاشمی شهری با اشاره مجدد به ضعف زیر ساخت های بهداشت و درمان استان گفت: از ابتدای همه گیری کرونا در 3 حوزه پیشگیری، درمان و بازتوانی به شکلی عمل شد که از تمام ظرفیت های موجود برای مدیریت این بحران استفاده شود و در واقع همکاران ما با جان و دل و با از خود گذشتگی و ایثار کم نظیر مشکلات را حلّ کردند و در کنار مردم بودند.

وی یادآور شد، اگرچه بحران‌کرونا برای بسیاری از مردم فرصت کنار خانواده بودن را فراهم کرد امّا بسیاری از همکاران ما تعطیلات نورزو را در محل کار خود و در جبهه مبارزه با کووید-۱۹ سپری کردند.

به گفته دکتر هاشمی شهری با اختصاص تعداد مشخصی از تخت های بستری استان به بیماران کووید -19 و  سایر بیماران حاد ّ تنفسی در آماده سازی و تمهید امکاناتی از قبیل تخت های ویژه، دستگاه های ونتیلاتور و دیالیز به شکلی عمل شد که هیچ یک از بیماران از دریافت خدمات مورد نیاز خود محروم نشدند.

مدیر کل دیوان محاسبات سیستان و بلوچستان نیز در این دیدار ضمن تقدیر از مدافعان سلامت گفت: از حضور در سازمانی که اعضاء و کارکنانش در خط مقدم بسیج ملّی مبارزه با کرونا هستند خوشحالم و به همه همکارانتان خدا قوت می گویم.

آقای ابراهیم ویسی با اشاره به چارت تشکیلاتی ستاد مدیریت کرونای استان گفت: در این چارت کمیته ای به نام کمیته نظارتی درج شده است که به نظرم بهتر بود از عنوان کمیته صیانت برای نامگذاری آن استفاده می شد زیرا رویکرد سازمان ما حمایت و صیانت همزمان از حرمت افراد، سرمایه های مدیریتی جمهوری اسلامی ایران و در عین حال قوانین و مقررات جاری کشور است.

وی افزود همانگونه که شما در نظام بهداشت و درمان با انواع بیماری ها مواجه هستید ما هم در دیوان محاسبات با انواعی از تخلفات مواجهیم که در قسمت اعظم موارد مصداق بدخرج کردن و سوء مدیریت است ولی در مواردی هم ممکن است مصداق سوء استفاده از بین المال باشد و باز همانگونه که رویکرد شما پیشگیری از وقوع بیماری است، ما هم در وهله نخست بدنبال پیشگیری از وقوع تخلفات و یا خدای ناکرده جرائم هستیم.

وی موفقیت دیوان محاسبات را منوط به موفقیت دستگاه های اجرائی در صیانت از بیت المال برشمرد و گفت: به همین دلیل به دنبال برگزاری دوره های آموزشی برای مدیران استان بودیم امّا برگزاری این دوره ها بدلیل وقوع همه گیری کرونا به فرصت مناسب تری موکول شده است.

ویسی اصلاح روند قانون گذاری در کشور را از دیگر اهداف کلان دیوان محاسبات برشمرد و گفت:  یکی از مشکلات عمومی ما در همه دستگاه های اجرائی تدوین قوانین به صورت مستمر و از سوی مراجع متعدد در کشور است که کار مدیران و به خصوص مدیران اجرایی و خدماتی را برای اشراف کامل بر این مقررات مشکل کرده است و پس از تدوین و ابلاغ مکرر قوانین نیز شاهد اعلام استثنائات متعدد هم هستیم که این موضوع هم مزید بر علت می شود.

مدیر کلّ دیوان محاسبات استان افزود: بعضا مدیران دستگاه ها مجبورند برای پیشبرد امور و جلوگیری از وقفه در مسائل اجرائی نسبت به جابجائی ردیف های مالی اقدام کنند که موضوع با تدوین بودجه به صورت عملیاتی بر طرف خواهد شد و به همین دلیل دیوان محاسبات از عملیاتی شد نظام بودجه در دستگاه های دولتی استقبال می کند تا تصمیم گیری های مالی به صورت کلی در اختیار دستگاه مربوطه باشد.

وی با تقدیر مجدد از کادر بهداشت و درمان در مدیریت امور مرتبط با سلامت استان گفت: سازمان شما سازمانی اورژانسی است که حجم قابل توجهی از خدمات مهم، متنوع و کلیدی را به طور مستمر به مردم ارائه می دهد و ما هم وظیفه داریم از شما حمایت کنیم.

به گفته مدیر کل دیوان محاسبات استان متولیان حوزه بهداشت و درمان به حدّی درگیر امور خدماتی و تخصصی هستید که انتظار نمی رود به صورت کامل بر قوانین و مقرارت اشراف داشته باشند و به همین دلیل دیوان محاسبات آمادگی دارد تا با کمک یکی از کارشناسان خبره خود به صورت مستمر خدمات مشاوره ای و آموزشی را به مدیران حوزه بهداشت و درمان ارائه دهد.

وی در بخش دیگری از سخنان خود افزود: بحران کرونا بار دیگر نشان داد که دو مقوله سلامت و اقتصاد با هم در ارتباط هستند و بدون توجه به توانمندی های اقتصادی جامعه نمی توانیم انتظار داشته باشیم که شاخص های سلامت در وضعیت مطلوبی قرار گیرد.

ویسی بر ضرورت توجه به سلامت اقتصادی و مالی تاکید کرد و گفت: هر چند جامعه پزشکی و کارکنان بهداشت و درمان جوانمردانه و شجاعانه در برابر بیماری کرونا ایستاده اند و اعتقادات راسخشان انگیزه اصلی در این مسیر است امّا تامین اعتبار و بودجه و توجه به مسائل اقتصادی هم در مدیریت بحران کرونا مهم است.

در این جلسه معاون آموزشی دانشگاه نیز  نیروی انسانی ماندگار و متخصص را از مهمترین پیش نیازهای توسعه نظام بهداشت و درمان و به تبع آن توسعه پایدار استان عنوان کرد و گفت: با توجه به خصوصیات متعدد اقلیمی، آب و هوائی و بعد مسافت استان از مناطق مرکزی کشور برای ماندگاری نیروی انسانی متخصص با مشکلات عدیده ای مواجه هستیم.

دکتر سید محمد نصیر الدین طباطبایی ایجاد جاذبه های مختلف برای جذب و ماندگای نیروی انسانی متخصص را همچنان یکی از نیازهای اساسی دانشگاه و به خصوص در حوزه آموزش تخصصی پزشکی عنوان کرد و گفت: دستورالعمل های مالیاتی عموما بر اساس شرایط اقتصادی استان ها برخوردار و با توجه به فعالیت پزشکان متخصص در بخش خصوصی تدوین و ابلاغ می شود. وی افزود: در استان های در حال توسعه همانند استان سیستان و بلوچستان که قسمت اعظم خدمات تشخیصی و درمانی مردم توسط  اعضاء هیئت علمی صرفا در بیمارستان های دانشگاهی و با تعرفه دولتی ارائه می شود، تعریف واقع بینانه این ضوابط می تواند به یکی از مهمترین ظرفیت های دانشگاه در جذب و ماندگاری نیروی انسانی متخصص تبدیل شود.

دکتر سعید محمد شهنوازی معاون توسعه مدیریت و منابع دانشگاه دیگر سخنران این جلسه بود.  وی  اظهار داشت: برخی از تنگناها و شرایط وجود دارد که ناگزیر مجبور به اتخاذ  تصمیمات مدیریتی برای انجام بهتر آن هستیم و هدف اصلی ما از همه این اقدامات ایجاد و حفظ رضایتمندی مردم و کادر سلامت و ارائه خدمات با کیفیت به بیماران، دانشجویان و کارکنان  است.

وی ادامه داد: با وجود تنگنهای شدید مالی از مشارکت سازمانهای نظارتی در پیشبرد اهداف سلامت استقبال می کنیم و در تلاشیم تا با در نظر گرفتن قانون و مققرات خدمات مطلوبی به شهروندان ارائه نماییم.

معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی زاهدان نیز  در این نشست استان سیستان و بلوچستان را مرزبان سلامت کشور و خاکریز اول جبهه بهداشت و درمان عنوان کرد و گفت: اگر کوچکترین خللی در وضعیت های شاخص سلامت استان بوجود آید، تبعات آن کلّ کشور را تهدید می کند زیرا تجربه کرونا به خوبی نشان داد که برنامه های بهداشتی صرفا بعد بهداشتی ندارند و به سرعت سیاسی می شوند.

وی با بیان این واقعیت که  خدمات سلامت توقف ناپذیرند و در صورت عدم ارائه خدمات سریع و بموقع شاهد بروز و شیوع انواع بیماری ها در سطح وسیع خواهیم بود گفت: برنامه حذف مالاریا از دستاوردهای ارزشمند نظام سلامت است و در حال حاضر سازمان بهداشت جهانی 2 کشور ایران و عربستان را برای اجرای این برنامه انتخاب کرده است.  

به گفته دکتر طباطبائی خوشبختانه موضوع خشکسالی با وجود بارندگی های متعدد برطرف شده است امّا در صورت عدم اختصاص اعتبار لازم از سوی نهادهای مرتبط و در صورت عدم توجه نظام بهداشت و درمان به این برنامه،  شاهد از دست رفتن دستاوردهای درخشان سال های قبل خواهیم بود. 

 وی افزود: با وجود همه تلاش هائی که شده است هنوز هم 30 درصد چارت های تشکیلاتی حوزه بهداشت و درمان خالی است و با وجود تمام این مشکلات در همه مراکز جامع خدمات سلامت روستائی پزشک عمومی مستقر شده است.

وی طرح تحول نظام سلامت در حاشیه شهرها و برنامه پزشک خانواده روستائی را دو برنامه مهم و تاثیر گذار حوزه بهداشت عنوان کرد و گفت: با وجود دستاوردهای عظیم و تاثیر گذار این دو برنامه متاسفانه در حال حاضر با چالش های مالی و اداری برای استمرار صحیح و کامل این دو برنامه مواجه هستیم.   

دکتر طباطبائی در خصوص طرح تحول در حاشیه شهرها گفت: این برنامه در ابتدای کار با استفاده از ظرفیت نیروهای شرکتی شروع شد و بدنبال وقوع تنگناهای مالی در سال های گذشته با حمایت ریاست محترم دانشگاه و با استفاده از اعتبارات داخلی اداره می شد امّا در حال حاضر منبع مالی قابل قبولی برای استمرار آن وجود ندارد.

 وی در خصوص چالش های برنامه پزشک خانواده نیز گفت: مزان هزینه کرد این طرح با میزان اختصاص اعتبار یافته برای اجرای آن همخوانی ندارد.  به گفته معاون بهداشتی دانشگاه وقتی در یک مرکز روستائی پزشک و ماما مستقر شده است برای تکمیل چرخه درمان نیاز به جذب بهیار نیز داریم تا مرکز فعال باشد و مردم از خدمات طرح استفاده کنند امّا متاسفانه اعتبار مشخصی برای تامین این رده شغلی و سایر نیروهای کمکی حوزه بهداشت تعریف نشده و باز هم این منابع از ظرفیت محدود دانشگاه و عموما از معدود ردیف هایی که از لحاظ قانونی مشکلی ندارد تامین می شود.

  معاون بهداشتی دانشگاه در خصوص راهکار حلّ این مشکلات نیز گفت: ساده ترین راهکار در این مورد تعطیل کردن واحد ارائه دهنده خدمت است امّا این موضوع بازی با سلامت مردم محسوب می شود و ما بهیچوجه زیر بار  حذف خدمات  نخواهیم رفت و بدنبال آن  هستیم تا همچنان از راه های قانونی امکان استمرار ارائه این خدمات به هم استانی های عزیز را فراهم کنیم.

وی در خصوص بحران کرونا نیز اظهار داشت: هر چه بیشتر از شروع بحران کرونا می‌گذرد شرایط ما در نظام بهداشت و درمان دشوار تر و منابع محدود تر می شود.

به گفته دکتر طباطبائی با وجود حجم وسعی از همکاری های بین بخشی و مشارکت عمومی در برنامه های پیشگیرانه هنوز هم نیاز به جدیّت بیشتر دستگاه ها اجرائی مرتبط با بحران کرونا در اجرای این برنامه ها احساس می شود.

شایان ذکر است: در بازدید مدیر کل دیوان محاسبات سیستان و بلوچستان از ستاد بحران کرونای دانشگاه علوم پزشکی زاهدان قسمت ها مختلف و کارکردهای عملیاتی و مدیریتی این ستاد نیز توسط آقای ابراهیم ویسی مورد بازدید قرار گرفت.

روابط عمومی و امور بین الملل دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی زاهدان