مالاریا، مهمترین بیماری انگلی کشور های گرمسیری

بیماری مالاریا یک بیماری حاد و مزمن  است که بعنوان مهمترین بیماری کشور های گرمسیری محسوب می شود.

به گزارش روابط عمومی - محمد ساکنی کارشناس بیماری واگیر معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی زاهدان در گفتگو با خبرنگار وبدا در زاهدان گفت: بیماری مالاریا به صورت یک عفونت حاد  و مزمن در مواردی وخیم و گاهی طولانی با ویژگی های تب متناوب، لرز، کم خونی و گاه با ویژگی های ساده یا کشنده دیگر خود نمایی می کند.

ساکنی در خصوص منبع عفونت بیماری مالاریا گفت: منبع مهم این بیماری، بیماران بدون علائم (افراد غیر ایرانی) و همچنین افرادی هستند که به مناطق پر خطر مالاریا مسافرت و بدلیل عدم رعایت نکات پیشگیری از بیماری، در معرض گزش آنوفل ناقل انگل مالاریا قرار می گیرند.

وی با اشاره به این موضوع که پشه ماده آنوفل به علت خون خواری، ناقل و  میزبان نهایی انگل مالاریا می باشد، تصریح کرد: از بین 483 نوع آنوفلی که در دنیا شناسایی شده 40 گونه در مناطق  مختلف جهان بعنوان ناقلین اصلی مالاریا شناخته شده اند که 7 گونه از آنها به عنوان ناقلین قطعی بیماری مالاریا در ایران می باشند.

کارشناس بیماری های وگیر دانشگاه علوم پزشکی زاهدان با اشاره به این نکته که 5 گونه از 7 گونه ناقل در استان سیستان بلوچستان شناسایی شده است، ادامه داد: آنوفل ماده جهت رشد و پرورش تخم نیاز ضروری به خونخواری دارد که از انسان یا حیوان انجام می گیرد، پس از خونخواری  و پرورش تخمها، در آبهای راکد تخم ریزی می کند (آبهای شیرین ) تخم ها پس از 2 تا 3 روز تبدیل به نوزاد (لارو) و پس از مدت 6 تا 10 روز تبدیل به پشه بالغ می شوند.

وی ادامه داد: اگر آنوفل ماده بیمار مبتلا به مالاریا را مورد گزش قرار دهد و خونخواری نماید، آلوده شده و انگل مالاریا به همراه خون وارد معده پشه میگردد و پس از طی سیر تکاملی در بدن پشه مالاریا، در صورتی که پشه مالاریا  از فرد سالمی خونخواری نماید انگل مالاریا را به فرد سالم انتقال میدهد و علائم بیماری پس از ده روز تا دو هفته از گزش پشه بروز می نماید.

مهندس ساکنی مهمترین راه انتقال بیماری را از طریق گزش پشه آنوفل آلوده به انگل مالاریا عنوان کرد و گفت: مهمترین علامت بیماری تب متناوب می باشد، شروع بیماری با خستگی، ضعف، سردرد، درد بدن و تب همراه است.

کارشناس بیماری های واگیر دانشگاه علوم پزشکی زاهدان مهمترین راه تشخیص مالاریا را مشاهده مستقیم انگل در خون محیطی و زیر میکروسکوپ عنوان کرد و گفت: در سال های اخیر استفاده از کیت تشخیص سریع مالاریا به عنوان روشی مطمئن و در مناطقی که فاقد آزمایشگاه می باشند بوده که کمک شایانی به شناسایی موارد مالاریا نموده است.

وی گفت: بیماری مالاریا در استان سیستان و بلوچستان به علت همجواری با کشور های افغانستان و پاکستان سابقه ای طولانی دارد و علیرغم توسعه اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و مهار بیماری مالاریا در سایر مناطق مالاریا خیز کشور، این بیماری به عنوان یک مشکل بهداشتی در استان مطرح است.

وی در ادامه از عوامل موثر در افزایش موارد مالاریا در استان سیتان و بلوچستان گفت: تردد های بی رویه مرزی ، ورود غیر قانونی اتباع پاکستانی و افغانی بطور مداوم در طول سال از مرزهای شرقی ، شرایط آب و هوایی مناسب جهت رشد و تکثیر و انتقال مالاریا در 12 ماهه سال، تنوع گونه های ناقلین مالاریا در استان ،و قوع بحران های غیر قابل پیش بینی مانند سیل، طوفان  و توسعه پایین اقتصادی و فرهنگی منطقه از عوامل موثر در افزایش موارد مالاریا میباشد.

وی در خصوص راه های پیشگیری از بیماری مالاریا گفت: محافظت فردی به منظور جلوگیری از گزش پشه آنوفل، نصب توری به درب و پنجره ها، استفاده از پشه بندهای سنتی و یا پشه بندهای آغشته به حشره کش ، استفاده از دور کننده ها، سمپاشی ابقایی تمامی اماکن مسکونی و حیوانی، خشکاندن و جاری ساختن آب های راکد و استفاده از مواد لاروکش درماندابها و حوض انبار ها میتوان پیشگیری کرد .

وی در پایان گفت:  درمان مالاریا به صورت رایگان است و در صورت تایید بیماری مالاریا توسط آزمایشگاه  یا کیت تشخیص سریع مالاریا، درمان توسط مراکز خدمات جامع سلامت بر اساس نوع مالاریا ی شناسایی شده صورت می گیرد.

روابط عمومی و امور بین الملل دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی زاهدان

تهیه و تنظیم: جواد علی احمد